Veiligheid, Gezondheid en Milieu in 2022: oogsten op langlopende dossiers

Hoe kunnen we nog veiliger werken met chemische stoffen? Op welke manier kunnen klimaatregels en milieubeleid elkaar aanvullen en hoe zit het eigenlijk met de cyberveiligheid bij chemiebedrijven? Zo maar drie onderwerpen die ontzettend belangrijk zijn voor de chemiesector. Thema’s die echter niet van de ene op de andere dag geregeld zijn. Peter Bareman ziet dat er het afgelopen jaar flink geoogst kon worden. 

Veilig en gezond werken is een van de pijlers voor een klimaatneutrale en circulaire samenleving. Daarbij speelt de chemische industrie een belangrijke rol. Het doel is duidelijk: een veilige en gezonde leef- en werkomgeving realiseren. Samen met de VNCI-leden en diverse stakeholders hebben we in 2022 hard gewerkt aan deze license-to-operate.

Integrale aanpak voor duurzame chemie

De VNCI is in 2022 een studie gestart naar de integrale aanpak verduurzaming chemische industrie. Waar zitten klimaat- en milieubeleid ‘elkaar in de weg’ en op welke manier kunnen ze elkaar juist versterken? Met deze studie willen we de overheid en bedrijven helpen heldere afwegingen te maken bij (maatwerk)-afspraken rond effectieve klimaat-, milieu- en andere duurzaamheids-investeringen. Begin volgend jaar zijn de resultaten beschikbaar.

Handreiking Omgevingswet

De Omgevingswet werd half oktober wederom uitgesteld. Deze wet bundelt en moderniseert de wetten voor de leefomgeving. Hierbij gaat het onder meer om wet- en regelgeving over bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. Ondanks het uitstel heeft de VNCI voor haar leden in een handreiking de belangrijkste wijzigingen op een rij gezet. De verwachting is nu dat de wet in juli 2023 inwerking treedt.

Samenwerking bij incidentenbestrijding

Dit jaar is ook het convenant Platform Industriële Incidentenbestrijding (PII) ondertekend. De industriële brandweerkorpsen van de VNCI-leden Sitech Geleen op Chemelot, Dow Terneuzen en Shell Moerdijk en de Gezamenlijke Brandweer Rotterdam hebben zich verenigd in het PII om snel en adequaat op industriële incidenten te kunnen reageren. De VNCI onderstreept het belang van PII: het is een voorbeeld van een vruchtbare publiek-private samenwerking.

Cyberveiligheid chemie

Samen met de VNCI Werkgroep Security is een handreiking security dreigingsscenario's (petro)chemische industrie opgesteld. Deze handreiking geeft de chemiebedrijven handvatten waarmee zij hun (cyber-)security-risico’s in beeld kunnen brengen op basis van voor hun relevante dreigingsscenario’s. Hiermee kunnen bedrijven hun (cyber)security managementsysteem (verder) versterken.

Andere beleidsdossiers

• In 2022 werd ook de beleidsevaluatie Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) afgerond. De VNCI heeft hiervoor in samenwerking met haar leden en andere branches een belangrijke bijdrage aan geleverd. Hopelijk worden onze aanbevelingen vertaald naar acties in het ‘Impulsprogramma chemische stoffen’ die naar verwachting aan het eind van het jaar beschikbaar komt.
• Ook is er vanuit de VNCI een voorstel gedaan om de aandachtsgebieden die worden vastgesteld in het kader van de omgevingsveiligheid, proportioneel en realistisch te houden en te begrenzen tot in ieder geval het ‘verwaarloosbaar risico’. Dit betekent een afbakening via het Plaatsgebonden Risico (PR) 10-8.
• Verder is na intensief overleg met de Nederlandse Arbeidsinspectie een voorstel gedaan om onder strikte voorwaarden een oplossingsrichting te bieden voor het gebruik van bepaalde mobiele apparatuur om veilig te werken in explosierisicogebieden.
• Het voorstel voor aanpassing van de Europese richtlijn voor luchtemissies van industriële installaties (IED) is begin april gepubliceerd. Het bevat flink wat aanpassingen om de richtlijn in lijn te brengen met de ambities uit de Green Deal. In afstemming met de leden heeft de VNCI een bijdrage geleverd aan de CEFIC-reactie.
• De VNCI heeft meegewerkt aan de ontwikkeling van een roadmap om het ontgassen van vluchtige organische stoffen op binnenvaartschepen terug te dringen.
• Op basis van de zogenaamde Life Saving Rules en de Proces Safety Fundamentals zijn lessen getrokken uit de ontvangen veiligheidsperformancedata van de VNCI-leden. In diverse VNCI-platforms bespreken en delen we veiligheidsissues en ervaringen.
• Samen met Veiligheid Voorop en Safety Delta Nederland zijn (kennis- en innovatie-)projecten gestart  in de ontwikkeling van nieuwe veiligheidsconcepten (bijvoorbeeld op het gebied van nieuwe risico’s in het kader van de energietransitie, (big)datamining for safety en corrosie onder isolatie) en verantwoorde transitie naar PFAS-vrij blusschuim.
• Tenslotte hebben meer dan twintig site-/plantmanagers van Brzo-(chemie)bedrijven deelgenomen aan de leergang van het Seveso Top Leadership-programma.