25.08.2023

Van game naar realiteit

Daar stonden we dan. Op de plek van grote vooruitgang: een keurig zaaltje met systeemplafond. Op IUPAC|CHAINS 2023, het grootste academische chemiecongres van Nederland. Dit jaar extra groot door een internationale combinatie. Uit deze hoge concentratie van chemici deed een select groepje mee met ons spel over Safe & Sustainable by Design (SSbD). Wat zijn de ‘chemische systemen’ van de toekomst?

 

Column Michiel van Kuppevelt Chemie die binnen de planetaire grenzen blijft en tegelijkertijd onze vrije en welvarende manier van leven mogelijk maakt. Zo zou je de belofte van SSbD kunnen vertalen. Dat klinkt uiteraard een stuk makkelijker gezegd dan gedaan. Want hoe maak je afwegingen tussen voldoende weten over je molecuul of materiaal, verantwoorde productie, rendabel zijn, verantwoordelijkheden in de keten, omgaan met onzekerheiden, and so on? In ieder geval goed voor uren spelplezier, maar nog belangrijker: wordt dit ook opgepakt in de echte wereld?

Prachtig vakgebied 

Later die dag zag ik indrukwekkende presentaties over de laatste ontwikkelingen in de scheikunde. Opnieuw realiseerde ik me in wat voor prachtig vakgebied ik werk, met eindeloos veel mogelijkheden en spannende ontdekkingen in het verschiet. Of het nou gaat over supramoleculaire chemie, katalyse, elektrochemie of batterijen op basis van natrium in plaats van lithium.


Meer over het spel 


Mogelijk binnen systeemgrenzen 

Toch bekruipt mij soms het gevoel dat de urgentie van de ecologische problemen in de buitenwereld, die deels chemisch van aard zijn, niet echt doorklinkt in de onderwerpen op het congres. Fundamenteel onderzoek is uiteraard noodzakelijk voor innovatie, maar de grote ecologische uitdagingen die we nu op ons af zien komen, vragen ook een fundamenteel andere manier van kijken naar je onderzoeksrichting. De vraag of iets mogelijk is, lijkt mij net zo fundamenteel als de vraag of iets mogelijk is binnen onze systeemgrenzen. Hoe mooi zou het bijvoorbeeld zijn als er net zoveel slimme mensen werken aan nieuwe syntheseroutes als aan chemie om van de gemaakte materialen weer perfecte bouwsteentjes te maken, zodat geen molecuul verspilt hoeft te worden?

Altijd slimmer 

Wat dat betreft kan het altijd slimmer. Een goed begin zou zijn om bij het volgende congres toch even een kijkje te nemen bij die workshop over Safe & Sustainable by Design. Kan je niet zo lang wachten? Neem dan contact met me op voor meer informatie.