06.10.2025

Netcongestie: wachtrij voor grootverbruikers stijgt tot 14.000

De wachttijden voor een nieuwe of verzwaarde aansluiting op het net, lopen nog steeds op. De wachtrij van grootverbruikers bij de regionale netbeheerders is inmiddels gegroeid tot ongeveer 14.000 aanvragen. Dat blijkt uit cijfers van de netbeheerders in een maandag gepubliceerde brief van demissionair minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei.

 

De VNCI betreurt de opgelopen wachtrij voor grootverbruikers. “Het ontbreken van betaalbare en beschikbare elektriciteit en infrastructuur is een van de grootste hindernissen voor verduurzaming van de industrie, zeker voor energie-intensieve bedrijven in de chemie”, zegt Rob Gosselink, beleidsadviseur Klimaat en Energie bij de VNCI. “Geen zicht hebben op een aansluiting op het stroomnetwerk en hoge elektriciteitskosten, zet een rem op investeringsbeslissingen, die juist nu nodig zijn om klimaatdoelen binnen bereik te houden.”

Investeringen in de knel

Uit een recente publicatie van RVO met interviews met de top zestig grootste industriële uitstoters blijkt dat een grote meerderheid van de bedrijven verduurzaming als ‘sterk noodzakelijk’ ziet voor hun toekomstperspectief. Er staan tot en met 2026 117 investeringsbesluiten gepland om tien Mton CO2-reductie te realiseren. De chemische industrie heeft hier met 7,7 Mton een belangrijk aandeel in. Echter heeft negentig procent van deze projecten te maken van één of meerdere knelpunten van financiële (hoge elektriciteits/netwerkkosten) en infrastructurele (netcongestie aansluiting op waterstof- of CO2-netwerk) aard.

Flexibilisering

Hermans erkent dat de netcongestie nog steeds toeneemt en dat recent mogelijk gemaakte oplossingen, zoals flexibele contracten, nog onvoldoende van de grond komen. “Gemakkelijke oplossingen zijn er niet”, schrijft Hermans. “Aanleiding om ook de bestaande procedures, uitgangspunten en werkwijzen fundamenteel tegen het licht te houden.”

Gosselink geeft aan dat verdergaande flexibilisering van de vraag naar elektriciteit een oplossingsrichting kan zijn voor netcongestie, maar dat de chemische industrie hier op korte termijn slechts een beperkte bijdrage aan kan leveren. Dit omdat de processen in de chemische industrie doorgaans niet gemakkelijk flexibel in te regelen zijn, met oog op veiligheid en kwaliteit.

Drie oplossingen

De demissionair minister kijkt naar drie soorten oplossingen voor de netcongestie, als onderdeel van het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN): snellere uitbreiding van het stroomnet, betere benutting van bestaande capaciteit en slimmer inzicht in het gebruik en inrichting van het elektriciteitsnet. Ook kondigt ze aan om met de netbeheerders om tafel te gaan om ‘de mogelijkheden en dilemma’s op de korte en langere termijn’ in beeld te brengen. Het is van belang dat het bedrijfsleven hierin wordt meegenomen om tot oplossingen te komen die ook in de praktijk zullen werken.

‘Zwaarwegend maatschappelijk belang’

Vorige week kondigden demissionair minister Hermans en demissionair minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) in een brief aan de Kamer het besluit aan waarmee de uitbreiding van het stroomnet als ‘zwaarwegend maatschappelijk belang’ aangemerkt kan worden. Hiermee kan tot anderhalf jaar aan tijdwinst worden behaald bij de uitbreiding van het nationale en regionale stroomnet.