Gastles op de Weekendschool: M&M’s en rodekoolsap
Een stralende zondagochtend iets na 10 uur. Zo’n veertig leergierige en buitengewoon opgewekte kinderen stuiteren binnen bij het onderwijscentrum in het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Door de week zitten hier medicijnstudenten te zwoegen op ingewikkelde geneeskundige vraagstukken. Op zondag is de ruimte beschikbaar voor de IMC Weekendschool Rotterdam Delfshaven. Vandaag gaan de kinderen aan de slag met M&M’s en rodekoolsap. Gehuld in labjassen en veiligheidsbrillen maken de kinderen aan de hand van proefjes kennis met chemie.
Column Roderik Potjer | Wie weet wat moleculen zijn? Meer handen dan verwacht schieten de lucht in. "Dat heeft te maken met CO2 en climate change, het is zuurstof, je kunt het niet zien." De les is net begonnen en het is nog vroeg in de ochtend, maar het enthousiasme springt eraf bij de veertig kinderen. Samen met mijn collega Rosienne Steensma geef ik een gastles chemie in het lesprogramma Wetenschap & Innovatie voor de Rotterdamse Weekendschool.
Helemaal enthousiast worden de kinderen als we vragen wie wil helpen met vloeistof toevoegen bij een proefje over zuren en basen met rodekoolsap. Ze klimmen op hun tafels en stoelen om hun vinger zo hoog mogelijk in de lucht te kunnen steken. Een paar gelukkigen mogen helpen. Nog beter wordt het als er bij deze proef zure matten aan te pas komen waar ze allemaal een stukje van mogen proeven. Snoep werkt altijd goed. Daarna zelf aan de slag. In kleine groepjes gaan de kinderen ontdekken wat er gebeurt als je M&M’s in water legt. Hoe lossen de kleurstoffen op en wat voor een patronen ontstaan? Gedreven worden hele kunstwerken gemaakt. Daarna moeten ze ontdekken wat er met kleur gebeurt als je een stip zet op een stukje koffiefilter en deze in water hangt. De kleuren lopen prachtig uit elkaar en dat draagt bij aan de uitgelatenheid van de jonge onderzoekers. We eindigen de les met een quizje waarmee een M&M-reep gewonnen kan worden. Dat wakkert het enthousiasme nog meer aan. Het staan-en-zitten model voor het beantwoorden van vragen ontaardt in een vrolijke chaos waarna drie finalisten overblijven. Na een rondje schatten na hoeveel jaar een patatbakje afbreekt, bleef een gelukkige winnaar over.
Na twee uur proefjes verlieten de kinderen opgewekt het klaslokaal voor de lunch en daarna volgde nog een middagprogramma. Rosienne en ik konden samen met twee jonge helpers, alumni van de weekendschool, de boel opruimen en opdrogen. Het is zo gaaf om te zien hoe leergierig deze kinderen zijn. Ze zijn uitgelaten, maar je merkt aan alles dat ze de informatie opzuigen en mee willen doen. Hopelijk is bij een paar kinderen een vonkje overgesprongen en denken ze bij hun eerste lessen scheikunde op de middelbare school aan de chaotisch maar o zo leuke zondagochtend chemie.
Wij zijn Chemie
Met het gaslesprogramma Wij zijn Chemie helpen de VNCI en C3 bedrijven om zoveel mogelijk scholieren te vertellen hoe gaaf het is om in deze sector te werken. Dit begint met kinderen zelf te laten ontdekken wat chemie is, dus niks leuker dan proefjes doen met veel water en snoep en zo ondertussen bekend te raken met scheikundige processen. Om dit programma verder te brengen, bekijken we met de Weekendschool of we een samenwerking kunnen opzetten. En beter dan hier over praten, is het écht doen. Dat was waarom Rosienne en ik deze ochtend naar Rotterdam gingen. Ons enthousiasme is aangewakkerd.
Wat een prachtig initiatief is de Weekendschool. Hier ontmoeten jongeren in de leeftijd van 10 tot 14 jaar iedere zondag andere bevlogen professionals, die graag vertellen over hun vakgebied. Deze jongeren komen niet allemaal van huis uit automatisch met een brede waaier aan beroepen zoals advocaten, ingenieurs en artsen in aanraking. De Weekendschool schrijft hierover: ‘De gastdocenten en leerlingen komen doorgaans uit heel andere sociaaleconomische situaties, de verschillen vervagen door het plezier van hun samenwerking.’ Voor ons klopt dit helemaal. Volgend jaar gaan we weer op pad met snoep en proefjes, wij kijken er nu al naar uit.
