Dansen in bikini

In het weekend danst ze in bikini op de A12. En doordeweeks? Dan springt ze op de fiets of in de auto of in de trein. Vergadert ze onder een systeemplafond zonder antwoorden. Serveert ze brownies en cappuccino. Is ze arts. Of juf. Is ze buurvrouw en dochter en vriendin. Misschien jouw vriendin. Of de mijne.

Column Rosienne Steensma | Hoe ingewikkeld is het om het systeem te veranderen waar je zelf hoe dan ook een onderdeel van bent. Dansen is even ontsnappen. Dansen is laten zien dat je het niet eens bent met het systeem. Aandacht vragen voor de enorme spagaat waar we ons in bevinden. Maar het systeem draait door, of je nu danst of stilstaat. Of je nu luistert of doordraaft.

Om een massa in beweging te krijgen, om iedereen te laten dansen, moet je je boodschap kunnen terugbrengen tot drie, misschien vier woorden. I have a dream. Make love, not war. Stop fossil subsidies now. Pas als er genoeg mensen dansen, komt je onderwerp op alle agenda’s. En wordt er in veel vergaderingen lang gepraat. Over complexiteit, over details, over waarom het is zoals het is. Over knelpunten en oplossingsrichtingen. Over draagvlak en intentieverklaringen. Over hoe alles met alles verbonden is. De oneliner is een monster geworden. Niemand meer die danst. Ik kijk omhoog en zie een systeemplafond, zonder antwoorden.

Dezelfde doelen 

Wat ik intussen wel weet. Ook als je niet danst op de A12, kun je heel hard werken aan dezelfde doelen. Ook als je werk zich niet laat vertalen in een zin van vier woorden. Er zijn zoveel mensen zo hard bezig met verduurzaming. Om maar een voorbeeld te noemen op mijn eigen terrein: de duurzaamheidsstrategie voor chemische stoffen. Chemie is een prachtig vak. De basis van alles en tegelijk ook moeilijk en zorgwekkend. Oplossing en probleem in één.

Chemicals Strategy for Sustainability: nieuwe verbindingen voor de chemie

Ook ik wil, kan, mag, soms moet, dansen op het ritme van een simpele zin. Maar het gaat fout als ik ga geloven in voor en tegen, zwart en wit. De dansers en de wegkijkers. De activisten en de ontkenners. De ontwaakten en de fossielen. De vervuilers en de groenen. De rechtsen en de linksen. De biologen en de chemici. De buurvrouw, de dochter, de vriendin. Allemaal schijntegenstellingen. Iedereen is alles en er is maar één systeem.

Werken voor de goede zaak 

Dan de hamvraag: ga ik volgende keer, als scheikundige, als vriendin, als medewerker van de vereniging voor de chemische industrie, dansen met mijn vriendinnen? Voor de sisterhood? Ja! Tegen de polarisatie? Ja! Voor het ongeduld? Nee! Het is de oplossing niet. Ik ga niet geloven in een simpele fix voor een complex probleem en blijf voor de goede zaak door buffelen onder een systeemplafond. Desnoods in bikini, als dat helpt.

Illustratie: Fenna (12 jaar)