Vanwege de extreme hoeveelheid regen werd het zuiden van Limburg medio juli tot rampgebied verklaard. Chemiesite Chemelot in Geleen ligt net buiten het getroffen gebied en ondervond geen overlast van het wassende water. Tot op 16 juli de dijk van het Julianakanaal in Meerssen dreigde te bezwijken. Omringende dorpen en buurtschappen werden snel geëvacueerd. Chemelot zou bij een dijkdoorbraak niet onder water komen te staan, maar zou bij een te grote daling van het waterpeil in het Julianakanaal wel te maken krijgen met een tekort aan proces-/koelwater, want dit wordt betrokken uit het Julianakanaal, met als gevolg het tijdelijk afschakelen van fabrieken en de eventuele daarbij optredende overlast voor de omgeving, zoals affakkelen en geluidsoverlast.  

Telefoontje

Gelukkig was begin vorig jaar het Platform Industriële Incidentbestrijding (PII) opgericht, een samenwerkingsverband van de bedrijfsbrandweer van Dow Terneuzen, Shell Moerdijk, Gezamenlijke Brandweer Rotterdam en Sitech Geleen. Om toerbeurt staat bij elk lid een PII-coördinator paraat. “De aanvrager signaleert een probleem”, zo legt een woordvoerder van Chemelot de procedure uit, “alarmeert via het PII-alarmnummer de dienstdoende PII-coördinator en overlegt hoe verder te handelen.” In dit geval kwam het telefoontje van Sitech, de service provider van Chemelot. Na overleg werd besloten alle leden van het PII te alarmeren. Online vooroverleg volgde, waarin de hulpvraag en de gewenste bijstand werden besproken. “Het Actiecentrum Chemelot kwam met het idee om via slangen water naar de site te brengen, en het PII bleek daarin een rol te kunnen spelen.” Rotterdam, Shell en Dow beschikten namelijk over de benodigde systemen daarvoor.

Pompen

Begeleid door de Nationale Politie rukte eenheden van de bedrijfsbrandweren van Gezamenlijke Brandweer, Shell en Dow, waarbij Dow werd ondersteund door de Veiligheidsregio Zeeland, met grootwater-transportsystemen en grootvermogen-bluswaterpompen op naar Chemelot. Het plan was om een slangenverbinding te leggen tussen de Maas bij Urmond en het waterinnamepunt van de Chemelot-site. Rond 20:30 uur waren alle eenheden ter plaatse. Betrokken functionarissen voerden samen met de officier van dienst van Chemelot de verkenning uit over de opstelplaatsen voor pompen en slangenwegen.

Toen de slangen met een vrachtwagen op het traject werden uitgerold, kwam het signaal dat de noodreparatie aan de dijk in het Julianakanaal was gelukt en de geëvacueerde bewoners terug konden naar hun dorpen. “Toen wist het Actiecentrum dat het kanaal bruikbaar zou blijven voor de aanvoer van water, en kon de operatie worden gestaakt.”

Testcase

Het was de eerste keer sinds de oprichting dat het PII in actie kwam, en in die zin was het een testcase. Een geslaagde testcase, blijkt achteraf. Bij een dijkdoorbraak hadden de fabrieken op Chemelot dankzij de actie toch kunnen blijven functioneren. “De bij PII aangesloten organisaties bleken dankzij hun grote denkkracht in staat om snel met oplossingen te komen en konden hun kunde en middelen snel coördineren en inzetten.”

Platform Industriële Incidentenbeschrijding (PII)

PII is de samenwerking van de brandweerkorpsen van VNCI-leden Sitech Geleen, Dow Terneuzen en Shell Moerdijk en de Gezamenlijke Brandweer Rotterdam. PII is in januari 2020 operationeel geworden, met als doel snel en adequaat te kunnen reageren op industriële incidenten. Voor bestrijding van dit soort incidenten is specifieke kennis, kunde en materieel nodig. PII wisselt niet alleen kennis en ervaringen uit, maar de betrokken partijen helpen elkaar ook bij grote en/of complexe incidenten. Door de kennisbundeling is het ook mogelijk de publieke brandweer waar nodig te ondersteunen. PII is bereikbaar via een speciaal alarmnummer van het Operational Center Chemelot van Sitech Services (dat gelijk is aan het ICE-telefoonnummer van de VNCI). Met hun specialistische kennis kunnen de korpsleden een hulpvraag bij een incident beoordelen. Dat bespaart tijd waardoor de hulpverlening adequater en effectiever kan worden ondersteund.