Women in Chemistry: weg met die stereotypen

De VNCI organiseerde in februari een netwerkbijeenkomst voor Women in Chemistry. In Rotterdam gingen ruim zeventig deelnemers in gesprek over de inclusieve en diverse werkvloer. Is die werkomgeving er al, met welke stereotype beelden krijgen vrouwen te maken en waar loopt iemand ‘die anders is’, tegenaan? Een inspirerende bijeenkomst met drie persoonlijke verhalen.

Tekst: Ingeborg Abendanon

De chemische industrie zet in op samenwerking en innovatie om grote maatschappelijke uitdagingen zoals het klimaatprobleem, op te lossen. De chemie werkt aan een betere verbinding met de samenleving en investeert in veiligheid en een gezond milieu. Een diverse en respectvolle werkomgeving voor alle huidige en toekomstige medewerkers is daarbij een voorwaarde. Het is bekend dat organisaties waarin aandacht is voor verschillen tussen mensen, innovatiever en succesvoller zijn. Maar daarvoor moeten stereotype beelden wel losgelaten worden. Drie gastsprekers vertelden tijdens de Women in Chemistry Borrel hun verhaal.

Dan Jing Wu: “Help een ander op weg”

Wetenschapper (én entrepreneur van modelabel Noya Noir en medtech startup VivArt-X) Dan Jing Wu is een van de vijftig FD Talenten 2023. In deze rubriek presenteert de krant jaarlijks jonge, ondernemende beloften die met hun vernieuwende en onderscheidende ideeën de wereld vooruit helpen. Dan Jing Wu wil vrouwen die borstkanker hebben gehad (de meest voorkomende kankersoort bij vrouwen) betere nazorg bieden. Ze werkt aan een techniek die het lichaam de borst zelf laat terug groeien. Ze had al op jonge leeftijd grote ambities, maar kreeg op de middelbare school toch de vraag: ‘Is een technische studie wel iets voor jou?’ Ze moest vaak opboksen tegen dit soort vooroordelen én mistte in haar jeugd rolmodellen: vrouwen in de techniek. Over dat laatste had ze een heldere oproep: “Help een ander op weg. Deel een telefoonnummer of mailadres van iemand in jouw netwerk waarmee een ander weer een stap verder kan komen.” En: “Werk hard en geef je droom niet op. Er zijn zoveel wegen die je daar kunnen brengen. Als het niet via een korte route kan, dan maar de lange weg nemen.”

Tjarda Struik: “Ik bén niet mijn beperking”

Iemand die ook dromen en ambities heeft, is ‘blindfluencer’ Tjarda Struik. Ze is een bekende TikTokker met filmpjes over haar visuele beperking (ruim 170.000 volgers). Met een gezichtsvermogen van nog maar vijf procent weet ze als geen ander wat leven met een beperking inhoudt. Daarover zegt ze zelf: “Ja, ik word blind, maar ik bén niet mijn beperking.” Haar missie is om mensen met een (visuele) beperking meer zichtbaar te maken. Tjarda maakte haar belevingswereld concreet door iedereen te vragen de ogen te sluiten en te omschrijven hoe het voelt om niets te kunnen zien. Heel veel van wat we doen en waarnemen, gebeurt via onze ogen. Maar juist die ogen kan Tjarda niet gebruiken. En hoewel ze daar veel slimme trucjes voor ontwikkelde (“Ik doe nu net of ik om mij heen kijk, maar ik zie natuurlijk niets.”) en een grote bewijsdrang had (“Die beperking gaat me toch zeker niet beperken!”), ziet iedereen door haar blindenstok meteen wat ze heeft.

Aan het eind van de basisschool kreeg Tjarda het advies om ‘maar naar de havo’ te gaan met de motivatie: ‘Dat kun je net aan.’ Gelukkig had ze ouders die haar niet pamperden en haar letterlijk de ruimte gaven om te vallen. Vallen deed ze zeker, maar opstaan ook. Ze heeft haar eigen bedrijf, is gemeenteraadslid voor de VVD in Zeist, vertegenwoordiger in het Aanjaagteam voor ambtsdragers met een beperking, lid van de Ethical Board (zet zich in voor gelijke kansen op de arbeidsmarkt) en ambassadeur voor het Bartiméus Fonds (voor mensen die slechtziend of blind zijn). En of die lijst nog niet indrukwekkend genoeg is: Tjarda wil ook nog burgemeester worden. “Niet meer kunnen zien, daar moest ik mee leren omgaan en dat was niet altijd makkelijk. Ik heb veel afwijzingen gehad op sollicitaties. Als ik ergens binnenkom, ziet iedereen meteen wat ik niet kan. Maar ik gebruik mijn blindheid nu als kracht en wil Nederland beter maken voor mensen die anders zijn of zich anders voelen.”

Dena Bouâli: “If she can see it, she can be it”

De laatste presentatie werd gegeven door Dena Bouâli. Ze is Technologies & Energy Transformation Director bij Air Liquide, maar geeft daarnaast intern ook leiding aan een taskforce die inclusie en diversiteit binnen het bedrijf nog meer op de kaart moet zetten. Dena: “De wereldwijde doelstelling van Air Liquide is dat we in 2025 35 procent vrouwen in een management- en kaderfunctie willen hebben. Als we specifiek naar Nederland en België kijken, dan zitten we nu tussen de 15 en 25 procent, afhankelijk van de business line en dat komt mede omdat wij echt in de industriële omgeving zitten. Operations, 24/7 diensten: daar zijn vrouwen over het algemeen iets minder in geïnteresseerd. Dit betekent wel dat wij op andere posities dus hoger dan die 35 procent moeten gaan scoren om het einddoel te halen.” 

Actieplan Air Liquide

Dena nam de rol als aanjager in de taskforce in oktober vorig jaar op zich. Het actieplan 2023 ligt er inmiddels en ze noemt een aantal punten die bij Air Liquide zijn opgepakt.

  1. Genderneutrale werving
    De wervingsteksten worden genderneutraal geschreven. Air Liquide heeft hiervoor een speciale tool ontwikkeld die in Word alternatieven geeft voor typisch mannelijke of vrouwelijke woorden. Ook worden managers uitgedaagd om voor een functie na te denken over de benodigde vaardigheden. Dena: “Is dit een kwaliteit die écht nodig is voor een functie, of is het nice-to-have? Vaak zien we dat vrouwen niet reageren op een advertentie als ze één of twee van de vaardigheden niet hebben.”
  2. ‘Unconscious biases’ training voor managers
    Welke vooroordelen heb je onbewust en hoe kun je die loslaten? “Vaak neem je iemand aan die hetzelfde profiel heeft als jij. Met deze training zet je onbewust gedrag om in bewustwording, wat al een hele stap vooruit is naar verandering.”
  3. Behoud werknemers
    If she can see it, she can be it. Dat was een van de slides in de presentatie van Dena. “Je hebt rolmodellen nodig, ook op managementniveau. Je ziet dat werknemers (mannen en vrouwen) na 2, 3 jaar toe zijn aan een volgende stap. Wij willen graag dat ook vrouwen die stap binnen óns bedrijf zetten.”
  4. Carrièreperspectieven
    Vrouwen hebben niet altijd duidelijk voor ogen wat hun volgende stap kan worden. “Wil ik een expert worden of misschien manager? We gaan een database ontwikkelen waarin we uitleg geven over alle mooie projecten die eraan gaan komen en een toelichting op de skills die daarvoor nodig zijn. Daarbij gaan we iedereen actief begeleiden in een mentorship-programma. Niet na zes maanden, maar juist als ze al wat langer bij ons werken.”

Meer weten over inclusie en diversiteit bij Air Liquide? Op hun website vind je informatie.  

Ook de chemische industrie zet stappen richting een inclusieve en diverse werkvloer. “We zijn er alleen nog lang niet, bijeenkomsten als deze zijn daarom zo belangrijk. Dan Jing, Tjarda en Dena vertelden hun persoonlijke en inspirerende verhaal en de zaal luisterde ademloos. Luisteren naar elkaar en verbinden: dat is waar inclusiviteit en diversiteit mee begint”, aldus VNCI-directeur Manon Bloemer.


Women in Chemistry

Meer vrouwen in de chemie! Dat is ons doel. Van de 88.000 banen in de chemie wordt minder dan 20 procent vervuld door vrouwen. Dat zien we graag anders. Via de campagne Women in Chemistry geven we vrouwen een podium en vertellen ze met veel trots over hun werk. We proberen hiermee zoveel mogelijk jonge meiden te motiveren om te kiezen voor een carrière in de chemie. 

Lees meer over dit initiatief van de VNCI