Waarom kiest iemand voor een chemie-opleiding en wat maakt een baan in de chemie zo boeiend? Chemie Magazine vraagt het aan mensen in de sector. In deze aflevering van Werken in de Chemie vertelt Yermo Veenstra over zijn werk als procestechnoloog bij Nedmag.  

Aan welke consumentenproducten lever jij een bijdrage?

Met de winning van magnesiumchloride op de winningslocatie ben ik zelf iets minder bezig. Op de productielocatie Billitonweg waar ik zit, verwerken we de magnesiumchloride tot magnesiumhydroxide en magnesiumoxide. De hydroxide kom je tegen in de papier- en pulpindustrie als vervanger van natronloog, maar het wordt ook gebruikt in de maritieme sector om gassen te wassen op grote vrachtschepen. Met magnesiumoxide, het doodgebrande magnesium, kun je vuurvaste stenen maken voor het bekleden van cement- en staalovens. In mijn werk als procestechnoloog hou ik mij voor een groot deel van de tijd bezig met calciumchloride. Dat is van oudsher een reststroom die nu gebruikt wordt voor toepassingen in de voedingsmiddelenindustrie bijvoorbeeld, zoals kaas en bier. Het wordt ook toegepast voor de gladheidsbestrijding op wegen en in boorvloeistoffen voor de olie- en gasindustrie. De toepassingen zijn dus heel divers, maar het zijn altijd halffabricaten en dus niet de eindproducten zoals de consument die kent.

Wat vertel jij je vrienden of familie als ze vragen wat voor werk je doet?

Het is best lastig om dat goed uit te leggen. Ik formuleer het altijd maar zo dat ik verantwoordelijk ben voor de globale planning. Ik moet ervoor zorgen dat de juiste producten op het juiste moment geproduceerd worden en treed als troubleshooter op als er problemen in de fabriek zijn. Daar komt veel overleg en afstemming bij kijken. Daarnaast ben ik ook bezig met verbeteringsprojecten. En die gaan niet alleen over de kwaliteit van onze producten, maar ook over duurzaamheids- en energievraagstukken. Als ik op een feestje over calciumchloride begin, knikken mensen wel maar ik denk niet dat ze het precies begrijpen. Natuurlijk probeer ik het tastbaar te maken door voorbeelden als kaas en bier te noemen. Daar leveren wij een grondstof voor aan, dat snappen ze het wat beter.

Hoe ben je in deze baan terechtgekomen?

Ik had altijd al interesse voor natuur- en scheikunde, die vakken lagen me goed. Toch was het niet automatisch zo dat ik een chemiestudie ben gaan doen. Ik ben daar een beetje ingerold. Na het vmbo-t heb ik mbo Life Sciences gedaan, een verzameling van lab opleidingen waarin ik de milieutechniek-kant koos. Daarin kwam onder andere watertechnologie aan bod en dat vond ik heel interessant. Ik wist zeker dat ik wilde doorstuderen, maar kwam voor de keuze: milieu of chemie? Ik was vooral op zoek naar verdieping. Hoe werkt een machine, hoe kun je die beïnvloeden en welke overwegingen spelen daarbij een rol. Waarom worden bepaalde keuzes gemaakt? Waarom is een installatie op een bepaalde manier gebouwd en kun je dat niet op een andere manier doen? Dat waren onderwerpen en vragen die me bezighielden. Ik ben op de open dagen van milieukunde en chemische technologie geweest en vond bij die laatste studie de diepgang die ik zocht. In het derde jaar van mijn studie heb ik bij Nedmag een projectstage gedaan. Toen ik met mijn afstudeerscriptie bezig was, werd ik al gepolst of ik hier na mijn studie wilde komen werken.

Nedmag is mijn eerste werkgever en ik werk hier nu drie jaar. Ik heb het enorm naar mijn zin en ben met veel projecten bezig. Ik word via LinkedIn weleens benaderd met de vraag of ik op zoek ben naar een andere baan, maar ik zit hier prima. Je hebt in dit vak best wat ervaring nodig om de dingen te kunnen begrijpen en te doen. Voordat je het hele systeem snapt ben je echt een paar jaar verder. Een van de leuke dingen van mijn werk hier is dat door de hele organisatie ‘heen vlieg’. Je hebt in het werk dat ik doe met alle afdelingen te maken en het kost tijd om de interne processen te begrijpen. Die kennis is wel nodig om veranderingen voor te stellen en door te voeren. Ik heb het idee dat het nu allemaal een beetje begint te komen.

Wat zou jij je oudere zelf nu alvast willen adviseren?

Ik ben nog jong, 27 jaar. Als ik naar de toekomst kijk zie ik mezelf nog steeds in de chemiesector werken. Ik ben elke dag bezig met het verbeteren van onze processen en producten. Ik vind het belangrijk om bij een bedrijf te werken dat bezig is met de toekomst en dat vind ik bij Nedmag echt terug. We zijn natuurlijk een grootverbruiker van energie, maar houden ons tegelijkertijd heel erg bezig met het energievraagstuk. Hoe kunnen we dat oplossen? Daar kun je als bedrijf aan bijdragen, maar ik probeer dat zelf ook in mijn werk te doen.

Wat levert je werk je op?

Als een installatie niet werkt zoals het zou moeten en je vindt daarvoor de oplossing, dan ga ik met veel voldoening naar huis. We zijn ook weleens bezig met projecten om installaties anders te ontwerpen. Het is heel leuk om te zien dat iets dan in de praktijk werkt zoals je dat voor ogen had aan de tekentafel. Natuurlijk moet je gaandeweg altijd nog dingen aanpassen en finetunen, maar een concept in real life werkend te zien is wel gaaf.

Op welke prestatie ben je het meest trots?

Ik zit nog midden in een aantal projecten. Sommige zijn recent gestart zoals het zoeken naar andere manieren van transport. De vraag is of we het transport via de lucht kunnen doen. We zijn nu zover dat we een eerste installatie hebben die beter presteerde dan verwacht. Een langlopend probleem dat we hebben getackeld ging over oplopende temperaturen in een droger. Dat hadden we niet goed onder controle en we zijn samen alle stappen vanaf het begin weer doorgelopen. Daar ben je dan een paar maanden mee bezig met je collega’s. Nu hebben we alles onder controle en daar ben ik dan wel trots op.

Als je iets zou mogen veranderen aan je baan, wat zou dat zijn?

Nedmag draait 24/7 en dat betekent dat de productie in de fabriek altijd voorgaat. Soms zou ik wel iets meer tijd willen steken in engineering, met projecten bezig zijn en dingen uitzoeken. In mijn werk is het nou eenmaal zo dat ik veel tijd bezig ben met het oplossen van acute situaties en issues.

Wat zou je nóg liever doen dan wat je nu doet?

Qua werk zou ik het eerlijk gezegd niet weten. Ik heb bij Nedmag redelijk veel vrijheid om mijn functie in te vullen zoals ik voor ogen heb. Wie weet komt er binnen het bedrijf nog iets anders voorbij, maar daar ben ik nu niet mee bezig. Als ik dan toch iets moet noemen, dan zeg ik: reizen. In de coronaperiode is dat op een lager pitje komen te staan, maar ik ga graag op reis.

Zechsteinzee

In het geologische tijdperk Perm ontstond zo’n 250 miljoen jaar geleden de Zechsteinzee in een gebied dat we nu kennen als Noordwest-Europa. Op de bodem van de zee was veel zout aanwezig. Door het warme klimaat verdampte uit de Zechsteinzee meer water dan door rivieren kon worden aangevoerd. Door een verbinding met de oceaan werd dit aangevuld met zout water. Het zoutgehalte nam daardoor steeds meer toe. De Zechsteinzee is inmiddels volledig ingedroogd. Diep verscholen onder de grond is een grote magnesiumzoutlaag van deze zee te vinden.