Waarom kiest iemand voor een chemieopleiding en wat maakt een baan in de chemie zo boeiend? Chemie Magazine vraagt het aan mensen in deze sector. In deze aflevering van Werken in de chemie vertelt Bob Kwakkenbos over zijn baan als proces engineer bij Alta Group in Gouda.

Aan welke consumentenproducten lever jij een bijdrage als de pilot plant draait?

“Het doel is om straks in de geëlektrificeerde pilot plant op het ValuePark Terneuzen een breed scala aan producten te maken. Een belangrijk product is propyleencarbonaat dat in lithium-ionbatterijen wordt gebruikt als oplosmiddel in de elektrolyt. Het helpt lithium-ionen soepel te bewegen tussen de anode en kathode, waardoor de batterij efficiënt kan laden en ontladen. Daarnaast ontwikkelen we alternatieven voor de toxische en mogelijk carcinogene oplosmiddelen dimethylformamide (DMF) en n-methyl-2-pyrrolidon (NMP.) Deze oplosmiddelen zijn cruciaal voor het maken van een elektrodeslurry voor batterijkathodes. Voor ons proces kunnen we CO₂ gebruiken van chemiebedrijven zoals Dow Chemical in Terneuzen. Zo voorkomen we dat dit broeikasgas in de atmosfeer terechtkomt en dragen we bij aan het verminderen van de gevolgen van klimaatverandering.

Het geheim van ons succes zit in de katalysator die wij hebben ontwikkeld. Hierdoor kan het proces plaatsvinden bij lage druk en temperatuur, wat minder energie vereist in vergelijking met andere processen. Daarnaast biedt Alta Group als EPC-contractor diensten zoals engineering aan bedrijven die hun processen willen vergroenen.”

Wat vertel je aan je familie en vrienden als ze vragen wat voor werk je doet?

“Mijn vrienden van de middelbare school werken in uiteenlopende sectoren, terwijl de studievrienden van de TU Delft dezelfde bachelor en master chemical engineering hebben gedaan. Mijn studievrienden begrijpen waar ik het over heb. Aan mijn middelbare schoolvrienden leg ik uit dat we producten maken met behulp van CO₂. Niet door het op te slaan, maar door het af te vangen en opnieuw te gebruiken. Ook vertel ik over hoe we bedrijven helpen om hun processen te verduurzamen.

Bijvoorbeeld: een bedrijf dat een vloeistof gebruikt om gas droger te maken, kan energie besparen door de vloeistof met een lagere flow door het gas te laten stromen. Dit vermindert de benodigde pompcapaciteit en verlaagt het energieverbruik. Ook verbeteren we controlesystemen, zodat bedrijven onnodige apparatuur kunnen uitschakelen. Mijn werkweek bestaat gemiddeld uit veertig uur, verdeeld tussen ons kantoor in Gouda en bezoeken aan klanten en kennispartners.”

Hoe ben je in deze baan terecht gekomen?

“Op de middelbare school gingen de bètavakken mij goed af en scheikunde vond ik bijzonder interessant. Ik herinner me nog hoe indrukwekkend ik de proeven met zoutoplossingen vond, zoals de reactie tussen kaliumjodide en loodnitraat, die het knalgele loodjodide opleverde. Dit soort moleculaire processen intrigeert me nog steeds. Na mijn bachelor en master chemische technologie afgerond te hebben aan de TU Delft, schreef ik mijn scriptie over de werking van batterijen en de productie van waterstof. Elektrochemie, de combinatie tussen chemie en elektriciteit, blijft mij fascineren. Door een elektrische stroom door een oplosmiddel te laten lopen, kun je via een elektrochemisch proces bijvoorbeeld nieuwe materialen maken, zoals metaaldeeltjes, waterstof en zuurstof op een elektrode.

Ik rondde mijn studie af in 2021 af, aan het einde van de pandemie, en werkte tijdens mijn stage een half jaar als onderzoeker bij het Holst Centre in Eindhoven. Daar onderzocht ik hoe je de capaciteit van een kathode kunt vergroten om de prestaties van batterijen te verbeteren. De capaciteit van de kathode bepaalt immers hoeveel ionen, bijvoorbeeld lithiumionen in een lithium-ion batterij, het materiaal kan opnemen en afgeven. Hoe meer ionen een kathode kan verwerken, hoe meer energie de batterij kan opslaan. Een batterij met een hogere energiedichtheid is compacter en lichter, wat vooral belangrijk is voor draagbare elektronica, zoals smartphones en laptops, elektrische voertuigen en medische apparaten.

Toen ik op een zaterdag de online vacature voor proces engineer bij Alta Group las, reageerde ik meteen. Ik werd direct uitgenodigd voor een gesprek met CEO Frank Vergunst en aangenomen. Ik koos bewust voor een klein bedrijf, omdat je daar vaak meer verantwoordelijkheid krijgt, meer en sneller leert.”

Wat zou jij je jongere zelf adviseren?

“Vertrouw op jezelf, want je gaat er nog versteld van staan wat je allemaal kunt. Zo werk ik nu met de programmeertaal Python om modellen op te zetten voor bijvoorbeeld de beschrijving van een destillatiekolom. Doel is om alle berekeningen die eerder met Excel werden uitgevoerd met Python te maken. Sinds ik bij Alta Group werk, is mijn zelfvertrouwen gegroeid. Ik voer onderzoek uit in samenwerking met universiteiten en ga regelmatig met onze CEO naar vergaderingen. Het is motiverend dat mijn inbreng wordt gewaardeerd, ook door ervaren professionals.”

Wat levert je werk je op?

“Ik werk samen met fijne collega’s van wie ik veel leer. We hebben allemaal een passie voor het bedrijf en de technologie die we ontwikkelen. Ons motto? Nooit opgeven en altijd doorgaan. Samen leveren we graag een bijdrage aan een duurzamere wereld. Tegelijkertijd nemen we elkaar niet altijd even serieus en maken we grappen met elkaar. Alta Group is een klein bedrijf en daarom leer ik ook veel van andere collega’s, zoals een werktuigbouwkundige en elektrotechnicus. Samen bereiken we iets en voegen we waarde toe aan de maatschappij.”

Op welke prestatie ben je het meest trots?

“Ik werk nu drie jaar bij Alta Group en heb al redelijk wat inspraak en invloed in de richting die bedrijf opgaat. Mijn expertise wordt gewaardeerd, en mijn mening telt. Daar ben ik trots op. En natuurlijk op het patent dat sinds 2023 mede op mijn naam staat.”

Als je iets zou mogen veranderen aan je baan, wat zou dat zijn?

“Aan mijn baan hoeft niets te veranderen. Maar ik sta wel te popelen om de pilot plant te bouwen en het proces te testen. Hoewel we 2023 een flinke DEI-subsidie hebben ontvangen, is er nog 2,5 miljoen euro nodig voor de bouw. Ik hoop dat dit snel rondkomt, zodat we onze technologie kunnen toepassen.”

Wat zou je nóg liever doen dan wat je nu doet?

“Ik wil me verder verdiepen in de mogelijkheden van Python voor de procesindustrie. Deze open- source software benut de rekenkracht van computers beter dan bijvoorbeeld Excel. Mijn ultieme doel is om met Python warmte-en massa-balansen van een chemieplant te maken. Deze balansen geven inzicht in de stromen van grondstoffen, producten en energie door het proces. Ze vormen de basis van het ontwerp van efficiënte, veilige en economisch rendabel werkende chemieplants.”

Alta Group richt zich sinds 2015 op Carbon Capture and Utilization (CCU) oftewel het afvangen en hergebruiken van CO₂. Het bedrijf werd in 2012 opgericht door CEO Frank Vergunst, die zijn aandelen in een ander bedrijf verkocht om Alta Group op te richten. Dankzij financiële steun van RVO en Impuls Zeeland, en een grote DEI-subsidie in 2023, staat Alta Group op het punt een pilot plant te bouwen in Terneuzen. Hiervoor is nog 2,5 miljoen euro aan financiering nodig.

Wie is Bob privé?

Bob woont alleen in Bodegraven, zijn vriendin is werkzaam in de business-to-business marketing. In zijn vrije tijd speelt hij graag games. In het weekend bezoekt hij met zijn vriendin musea, kijken ze samen films en gaan ze graag uit eten.