Jos Hudepohl is plantmanager bij PPG Delfzijl. Hij overhandigt zijn visitekaartje en vertelt trots dat er geen papier aan te pas gekomen is. Het kaartje bestaat voor zestig procent uit silica en de resterende veertig procent is een polyolefine. Een product dat PPG onder de naam TESLIN heeft ontwikkeld. “Door silica is het kaartje waterafstotend, sterk en de opdruk vervaagt niet. Een nichemarkt die interessant is voor paspoorten en ID- en rijbewijzen, maar ook voor labels op tankvaten die duidelijk leesbaar of goed te scannen moeten blijven”, aldus Hudepohl. 

Siliciumdioxide of silica is het bekendste oxide van silicium (SiO2). De zuivere stof komt voor als een wit kristallijn poeder, dat vrijwel onoplosbaar is in water. De toepassingen zijn divers: van computerchips waarbij de componenten van een chip gefabriceerd worden op een plakje silicium en grondstof voor veel keramische materialen tot de productie van halfgeleiders en bouwmaterialen.

In Delfzijl wordt niet-kristallijne (amorfe) silica gemaakt. Die wordt gebruikt om de viscositeit van verven en coatings te verbeteren en als matteringsmiddel. Silica wordt ook gebruikt in de voedingsindustrie. In consumentenproducten kennen we het als additief E551, waarmee klontervorming voorkomen wordt, bijvoorbeeld in koffiecreamers, sauzen en instant soep, of als drager van andere stoffen. Een diervoedertoepassing is de ‘graankorrel’ voor kippen waarbij silica met olie (vitamine E) samengeperst wordt. Op die manier krijgen kippen de benodigde vitaminen  binnen. 

Zool van een sneaker

PPG bestaat uit de businesses Aerospace, Architectural Coatings (onder andere Sigma, Histor en Rambo),  Automotive OEM, Automotive Refinish, Industrial Coatings, Packaging Coatings, Protective and Marine Coatings, Traffic Solutions en Specialty Coatings &  Materials. Specialty Coatings & Materials heeft vier subdivisies: Precipitated Silicas (onder andere in Delfzijl), TESLIN, Optical Monomers & Coatings en OLED Materials & Photochromic Dyes.

• Zand en soda worden in een oven gesmolten, waarmee waterglas ontstaat.
• Bij PPG Industries in Delfzijl worden die brokken waterglas opgelost tot een lobbige vloeistof.
• Aan die vloeistof wordt zuur toegevoegd waarbij de silica neerslaat.
• Daarna wordt de witte suspensie die overblijft gewassen, gefilterd en gedroogd.
• Na dit proces blijft er silica over in de vorm van poeder of granulaat.

De Precipitated Silicas, waar PGG Delfzijl zich mee bezighoudt, zijn onderverdeeld in rubber- niet-rubber-applicaties. Hudepohl: “Laat ik beginnen met de bekendste toepassing: de autoband. Ik mag geen namen noemen, maar geloof mij als ik zeg dat veel bandenfabrikanten een ‘stukje Delfzijl’ in hun banden hebben zitten. Daarnaast wordt onze silica verwerkt in industrieel en siliconenrubber, maar het zit bijvoorbeeld ook in de rubber zool van een sneaker. De rubberdivisie is voor ons de grootste markt. Een voorbeeld van een niet-rubber-toepassing is silica die als scheidingsmembraam in accu’s zit. Het is micro poreus: de elektronen kunnen door de gaatjes heen, maar de grote ionen niet. Sinds het in loodaccu’s als membraam gebruikt wordt, zijn de accu’s onderhoudsvrij geworden.”

Slijtage, grip en rolweerstand

Terug naar de autobanden, voor PPG Delfzijl verreweg de grootste afzetmarkt. Het Amerikaanse PPG begon in de jaren dertig van de vorige eeuw al met de ontwikkeling van een precipitated silica filler voor rubber. “Een band wordt beoordeeld volgens een magic triangle: slijtage, grip en rolweerstand“, vertelt Hudepohl. “Met name die laatste factor is belangrijk voor de fuel efficiency. Daarin heeft PPG veel onderzoek en innovatie gedaan, wat in 2008 resulteerde in Agilon Performance Silica, waarbij chemisch gemodificeerd silica wordt gebruikt. Het resultaat is een betere band en een auto die gemiddeld tussen de vijf tot tien procent minder brandstof gebruikt.” Met de introductie van Agilon performance Silica helpt PPG bandenfabrikanten om de productiviteit te verbeteren en om emissies (VOS) te voorkomen. 

Hi-Sil is een andere ontwikkeling binnen PPG die zich richt op de nieuwe generatie banden en bijvoorbeeld winterbanden. Zowel voor Agilon als Hi-Sil staan de R&D-ontwikkelingen niet stil. Hudepohl noemt als voorbeeld de banden van een elektrische auto: “Die gedragen zich anders dan bij een brandstofauto, en dan gaan we samen met de klant kijken hoe we daar de beste band voor kunnen maken.” 

Kinderziektes eruit

Die samenwerking in de keten is volgen Hudepohl dé kracht van PPG. “Voor Research & Development hebben we nauwe samenwerkingen in de keten én binnen het bedrijf. In Amerika staat een pilotfabriek. Zodra een innovatie overgezet kan worden naar een productieomgeving komen ze bij ons in Delfzijl. Wij doen hier de eerste opschaling en halen eventuele kinderziektes eruit. Qua capaciteit zitten we nu vol: we draaien 365 dagen per jaar 24/7. Uitbreiden zou wellicht kunnen. Deze regio wordt steeds populairder. We zijn de energiehub van Nederland: er is hier veel groene energie beschikbaar, er zijn diverse waterstofinitiatieven en er wordt veel gedaan aan plastic recycling. We zitten dicht bij een aantal goede onderwijsinstellingen en de verbindingswegen zijn prima. Als we nou ook nog voldoende vakmensen weten te vinden, dan kunnen we hier nog heel lang blijven draaien.”

Over PPG 

PPG Industries levert verven, coatings en speciale materialen. Afzetmarkten zijn de industrie, transport, consumentenmarkt, bouwsector en aftermarkets. Er werken wereldwijd meer dan 50.000 mensen in meer dan 75 landen. PPG heeft 243 productielocaties in Noord-Amerika, Europa, het Midden-Oosten, Afrika, Latijns-Amerika en Azië-Pacific. De omzet bedroeg in 2021 16,8 miljard dollar. In Nederland zijn er vijf productielocaties, waaronder in Farmsum, waar 120 mensen werken. 

Het bedrijf heeft een sterke focus op innovatie en duurzaamheid en stimuleert en faciliteert ondersteuning aan lokale community’s. In 2021 schonk PPG wereldwijd 13 miljoen dollar aan lokale gemeenschappen. Eerder dit jaar startte het partnerschap tussen PPG en Centrum JongerenCommunicatie Chemie (C3), met een check van 145.000 euro om Nederlandse scholieren de komende twee jaar ondersteuning te bieden in exact onderwijs en ze te inspireren voor school- en loopbaankeuzes in bèta en techniek.