Die productiefaciliteit staat in Boxtel waar een klein team van 12 medewerkers aan hCG werkt. Twee jaar geleden werd in het honderdjarige pand een compleet nieuwe productielijn gebouwd. “Dat geeft wel aan dat we nog steeds veel toekomst zien in Moeders voor Moeders, anders investeer je daar als bedrijf natuurlijk niet in. We beschikken over de modernste technologieën die voldoen aan alle eisen die de overheid stelt.

Pismannekes

De geschiedenis van Moeders voor Moeders gaat terug naar 1927 toen Organon ontdekte dat in de urine van zwangere vrouwen waardevolle hormonen voorkomen. Vier jaar na die ontdekking was ‘Urine-inzameling Organon’ een feit. Als een vrouw in verwachting was, werd haar gevraagd om haar urine op te vangen en te bewaren. Een groepje mannen uit Oss en omgeving – de Pismannekes – haalde het met een bakfiets op. Organon maakte hiermee een preparaat dat gebruikt werd (en wordt) voor vruchtbaarheidsbehandelingen. Het contact met de zwangere vrouwen verliep in die tijd vooral via bakers, kraamverzorgsters en verpleegsters. Inmiddels werkt Aspen Oss daarvoor samen met zo’n honderd informatrices. Ook de bakfiets is ingeruild en wel voor een logistieke partner die de urine in heel Nederland ophaalt. Sinds 1 oktober 1966 wordt voor de urine-inzameling de naam Moeders voor Moeders gebruikt.

“Wij maken het product niet. Het product – hCG – zit al in de urine. Wij halen het er alleen in een zuivere vorm uit.”

Broecks: “Per jaar krijgen we meer dan 1 miljoen liter urine van zwangere vrouwen binnen waarvan we aan het eind van het proces 5 kilogram hCG in poedervorm overhouden. Dat vormt de grondstof voor medicijnen waarmee vrouwen geholpen kunnen worden om zwanger te worden. Moeders voor Moeders is gebaseerd op goodwill: een op de vijf zwangere vrouwen doet mee. We hebben zelfs opeenvolgende generaties uit één familie die ook weer meedoen.”

hCG filteren

Aspen Oss werkt met urine die tussen de zesde en zestiende week van een zwangerschap wordt gedoneerd. “In die periode zit er het meeste hCG in de urine. Daarna kun je ook nog wel wat hCG uit de urine halen, maar de hoeveelheid neemt af. Wij verwerken die urine in batches van 100.000 liter en dat proces bestaat uit twee stappen. In de eerste fase van zuiveren, filtreren en indikken halen we het hCG uit de urine. Wat we na dit proces overhouden is een vloeibare hoeveelheid van 100 liter die we crude (een tussenproduct) noemen. Dit neemt een aantal weken in beslag. Daarna gaan we naar de tweede fase, de eindzuivering, waarmee we uiteindelijk 500 gram hCG in poedervorm overhouden. Dat poeder wordt wereldwijd verkocht aan medicijnfabrikanten. We verwerken op deze manier per jaar tien batches aan urine. Nee, het proces ga ik niet tot in detail uitleggen. We moeten als bedrijf onze expertise niet helemaal prijsgeven.”

Hoe de naam bedacht werd

Volgens overlevering is de naam Moeders voor Moeders op een bijzondere manier tot stand gekomen. Midden jaren ‘60 van de vorige eeuw, in een kantoor, te midden van sigarettendamp, een tafel met papier en de dassen los ontstond er irritatie omdat niemand een passende naam wist verzinnen. Er werden allerlei suggesties gedaan, maar die werden ook net zo snel weer van tafel geveegd. Een van de aanwezigen had er geen zin meer in. Zijn stoel viel om en hij riep: ‘Ik ga naar moeders toe’. ‘Moeders voor Moeders’ werd er daarna door iemand anders in vertwijfeling geroepen. Op dat moment viel er een stilte en was de naam Moeders voor Moeders geboren.

Complexe zuiveringstechnieken

Het procedé dat bij Aspen Oss wordt toegepast is een natuurlijke – biochemische – variant. Broecks noemt het de milde kant van chemie. “De urine en het hCG-hormoon zijn er al als ‘grondstoffen’ en die worden via een biochemisch proces van elkaar gescheiden. Je kunt het omschrijven als een systeem van complexe zuiveringstechnieken.” Hij weet dat er ook bedrijven zijn die met een synthetische variant bezig zijn. Welke van de twee beter is, durft hij niet te zeggen. “Wat is beter? Een sinaasappel of een pilletje met vitamine C? Een natuurlijk hCG-hormoon of een synthetische variant? Ik heb geen rapporten of onderzoeken om aan te tonen welke van de twee beter is, maar wat ik hoor van artsen en gynaecologen is dat zij het natuurlijke hCG-hormoon prefereren. Ik doe er geen uitspraken over, wij blijven gewoon doen waar we dat al negentig jaar goed in zijn.”

Negentig jaar Moeders voor Moeders. Een inschatting van hoeveel vrouwen hiermee geholpen zijn, kan Broecks niet geven. Maar: “We maken een product waarmee we mensen met een kinderwens kunnen helpen en daar zijn we heel trots op. Het ingelijste kaartje in de productiefaciliteit is maar een van de vele voorbeelden. Ik heb het ook in mijn eigen vriendenkring meegemaakt. Stellen die al zo lang bezig zijn om zwanger te worden en die radeloos zijn omdat het niet lukt. Dat wij daar een klein beetje aan kunnen bijdragen, is supergaaf. Daar doen we het voor.”

Over Moeders voor Moeders

Moeders voor Moeders is een landelijke actieve organisatie die stellen met vruchtbaarheidsproblemen wil helpen hun kinderwens in vervulling te laten gaan. Zwanger worden is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Bij ongeveer een op de zes stellen blijkt het niet mogelijk om binnen een jaar spontaan zwanger te worden. Een vruchtbaarheidsbehandeling (Ivf/ICSI of IUI) kan uitkomst bieden. Onderdeel van zo’n behandeling is het toedienen van hCG om ervoor te zorgen dat het baarmoederslijmvlies dik genoeg wordt voor de innesteling van de embryo’s. Bovendien wordt hCG ook gebruikt om de eisprong te stimuleren.

moedersvoormoeders.nl

Over Aspen Oss

VNCI-lid Aspen Oss ontwikkelt en produceert al bijna honderd jaar complexe, hoogwaardige Actieve Farmaceutische Ingrediënten (API’s). Dit zijn de werkzame bestanddelen in geneesmiddelen die bijdragen aan de gezondheid van patiënten over de hele wereld.

Die geschiedenis begon in 1923, toen Salomon (Saal) van Zwanenberg, algemeen directeur van  Zwanenberg Slachterijen en Fabrieken in Oss, naar toepassingen voor slachtafval zocht. Hij kwam in contact met Ernst Laqueur, hoogleraar farmacologie, die bezig was insuline te isoleren uit alvleesklieren van varkens. In 1923 richtten ze de Organon op, een voor die tijd unieke alliantie tussen wetenschap en industrie. Organons insuline werd een wereldsucces. Na een aantal overnames en naamsveranderingen gaan de (bio)chemische productie activiteiten sinds 2013 als Aspen Oss verder.

De producten van Aspen Oss, zoals heparine, hormonen, peptiden en steroïden, worden verwerkt tot onder meer bloedverdunners, spierverslappers, anticonceptie en anesthesiemiddelen. Aspen Oss maakt deel uit van de Aspen Pharma Group, fabrikant van geneesmiddelen met het hoofdkantoor in Zuid-Afrika.

Aspen Oss heeft twee divisies: een chemische en een biochemische. Bij de biochemische divisie zijn drie productlijnen te onderscheiden. De eerste twee richten zich op de productie van heparine dat vooral wordt toegepast in medicatie om tromboseklachten te verminderen (bloedverdunners) en de derde lijn is er voor het hCG-product.

aspenoss.nl