DOPS Recycling Technologies - de naam verwijst naar de eerste letter van de achternamen van de vier oprichters Roeland Jan Dijkhuis, Harmen Oterdoom, Wiebe Pronker en Michiel Spits - werd in 2021 opgericht. Maar al in 2008 ontstond het idee om te kijken hoe je met een slimme reactor de thermolysetechniek op een efficiëntere en milieubewuste manier kunt inzetten om biomassa en afval te verwaarden.

Het was Wiebe Pronk die als uitvinder van de reactor aan de wieg stond van de ontwikkeling van Direct Carbon Immobilization van DOPS. Met deze circulaire industriële omzettingstechnologie worden complexe afvalstromen en/of biomassa in een reactor verhit naar duizend graden zonder dat er zuurstof bijkomt. Alle koolwaterstoffen komen hierbij vrij en een schoon, vast residu - de ‘solids’ - blijft over. De koolwaterstoffen worden door de hoge temperatuur afgebroken tot de kleinste bouwstenen die er zijn: koolmonoxide en waterstof.

Off grid

Michiel Spits, chief executive officer bij DOPS: “In 2021 hadden we een duidelijk beeld over de toepassing van deze techniek om biomassa en afval te verwaarden. Nu staan we op het punt van TRL 7-8 en gaan we een demo-installatie bouwen. Ik verwacht dat de grondpreparatie aan het eind van dit jaar gaat starten. De engineering is in afrondende fase, de bouwoffertes zijn aangevraagd en het allerbelangrijkste: de vergunningen zijn verleend. Als we die stap gezet hebben, zijn we eigenlijk klaar om commercieel met diverse partijen te gaan praten over samenwerkingsprojecten.”

Voor de thermolysetechniek is warmte nodig, maar daarin is het proces zelfvoorzienend. “Het geproduceerde syngas kan omgezet worden naar bio-methanol, maar we kunnen het ook gebruiken om energie op te wekken waardoor een off grid-toepassing (zonder verbinding met een openbare nutsvoorziening zoals elektriciteit, -red.) mogelijk wordt.”

Ecosystemen voor circulaire economie

In iets meer dan vier jaar tijd van TRL 1 naar de bouw van een pilotplant, het is snel gegaan benadrukt ook Spits. “Wat voor ons heel waardevol is geweest, is de samenwerking met het ISPT (Institute for Sustainable Process Technology). Via hen zijn we aangesloten bij verschillende programma’s rondom de verwaarding van reststromen. Zo kwamen we in contact met diverse chemiebedrijven zoals Teijin Aramid, Aviant Protective Materials en SABIC. En via het programma Circular Carbon werken we weer samen met partners als Shell en Nobian.” Samenwerkingen die volgens Spits onmisbaar zijn voor het bouwen van eco-systemen om een circulaire economie te realiseren. “We moeten als industrie samen optrekken en elkaar versterken. We staan voor complexe uitdagingen en je kunt ze niet in je eentje oplossen. Je moet met elkaar delen waar je behoefte aan hebt en met welke oplossingen je elkaar kunt helpen. In een lineaire economie zet je in feite ‘alleen dozen door’, maar in een circulaire economie moet je juist de dwarsverbanden opzoeken.”

Kapitaal

Niet de innovatie, maar het bij elkaar brengen van kapitaal is voor veel startups een uitdaging. DOPS heeft bijna vijf miljoen euro opgehaald via een mix van investeerders en subsidies voor de bouw van de demo-installatie en de groei van het bedrijf. Desondanks zegt Spits: “Ook wij hebben als startup ervaren dat het heel lastig is om investeerders te vinden die nodig zijn voor de start en ontwikkeling van trajecten, installaties en technieken. Investeerders hebben de eerste hausse aan groene projecten vooral rond 2020 gedaan, met name op het gebied van waterstofprojecten. Door de hoge prijs van groene waterstof is dat een beetje tot een eind gekomen. Er wordt nog wel geïnvesteerd, maar niet meer op de schaal die men had verwacht vijf jaar geleden. En we zien dat kapitaal nu meer in Artificial Intelligence wordt gestoken. Onze techniek heeft een focus op volledige circulariteit in 2050: dat is ambitieus ja. Iedereen in de industrie weet dat je daarvoor zo maar twintig jaar nodig hebt. Dus je moet wel nú investeren. Gelukkig hebben wij die investeerders gevonden en kunnen wij tegen relatief lage kosten van onze technologie aan de slag. Dat komt omdat onze technologische oplossing een modulair en schaalbaar concept is. Als we één kleine module bouwen, kunnen we die dupliceren voor een grotere fabriek.”

De huidige reactor in het lab heeft een hoogte van één meter en een binnendiameter van honderd millimeter. Onlangs werd daarmee een duurtest van honderd uur gedaan. “Het proces draaide stabiel. Eigenlijk zaten we duimen te draaien en konden we klaverjassen.” De volgende stap is het opschalen naar een hoogte van zes meter en een binnendiameter van vierhonderd millimeter en het volledig automatiseren van het proces naar een continue, autonome operatie.

Lidmaatschap VNCI

De samenwerkingen waar Spits al aan refereerde, hebben ook geleid tot het recente VNCI-lidmaatschap van DOPS. “Een aantal van die chemiebedrijven gaf aan dat ze ons misten in gesprekken en projecten rondom de transities waar we voor staan. Tweede beweegreden is dat die chemiebedrijven voor ons potentiële klanten zijn. En daarbij: wat wij doen, is ook gewoon chemie. Het lidmaatschap was voor ons dus een logische beslissing. Als collectief kun je bovendien een sterkere stem hebben richting de politiek. Tot en met TRL 6 is het vestigingsklimaat in Nederland relatief goed. Echter, bij het opschalen naar een commerciële fabriek wordt het lastig. Regeldruk, ruimte, energiecontracten, ik noem er maar een paar. Er is een oerwoud aan regelgeving die de uitvoering van de circulaire doelen bemoeilijkt. Een voorbeeld is de tegenstrijdigheid rondom de ‘afvalstatus’ en ‘einde-afvalstatus’, waar de overheid geen garantie voor afgeeft. Veel beleid dat impact heeft op de industrie, komt ook uit Brussel. Regels voor bijmenging zijn voor brandstoffen bijvoorbeeld helder, maar voor de chemie nog niet. Juist daarom is het goed dat de chemiesector zich over dit soort uitdagingen vanuit het collectief laat horen. Politieke steun is ontzettend belangrijk. De industrie uit onze regio krijgt gelukkig veel support van Esther Rommel, gedeputeerde van Noord-Holland. Zij helpt ondernemers door de regeldruk aan te kaarten, in Den Haag en in Brussel.”

Ambities

De bouw van de demo-installatie, daarna een commerciële fabriek in Alkmaar met een capaciteit van honderd kiloton per jaar die hopelijk in 2029 operationeel is en een installatie van DOPS op elk industrieterrein in Nederland. Aan ambities ontbreekt het DOPS niet. Spits: “We moeten nu nog veel investeren en hopen in 2027 of 2028 zwarte cijfers te kunnen schrijven. Ons verdienmodel zit in consultancy, engineering en licentie-inkomsten. Uit onze consultancyactiviteiten halen we nu al inkomsten, maar uiteindelijk willen we als ‘technology licensor’ werken. We geloven in deze technologie en zijn ervan overtuigd dat er wereldwijd behoefte is om hiermee afval en residuen om te zetten naar waardevolle chemische bouwstenen. Afval verbranden is de slechtste optie, dat weten we allemaal. Onze scheidingstechnologie splitst afvalstromen in organische en anorganische bouwstenen, essentieel voor circulariteit. Daarmee onderscheiden we ons ook van mechanische recycling waarbij er veel meer concurrentie is van goedkope fossiele varianten en gebrek aan wettelijke ondersteuning.”

Patenten

De groeiambitie blijft niet alleen in Nederland als het aan DOPS ligt. Spits: “We hebben patenten gevestigd in West-Europa, Noord-Amerika (VS, Canada), Brazilië, Turkije, Saudi-Arabië, India, China, Indonesië en Australië. Deze gebieden vertegenwoordigen vijftig procent van de wereldbevolking en tachtig tot negentig procent van het afval. Over tien jaar willen we dat ons bedrijf in alle markten aanwezig is met installaties en partnerships. Nu werken we in een team van vijftien mensen, waarvan een deel op inhuurbasis, maar we verwachten te groeien naar ongeveer honderdvijftig medewerkers de komende jaren. Daarmee kunnen we de markten en partijen bedienen die van onze technologie gebruik willen maken. Dat kunnen we doen door gebruik te maken van AI, zoals digital twin en data-analysemodellen. We hebben al een digital twin draaien. Door slim gebruik te maken van die technologie, hoeven we als bedrijf niet heel groot te worden en kunnen we wel impact maken. Impact omdat we een bijdrage leveren aan een circulaire economie, met tegelijkertijd een gezond business model erachter.”

DOPS Recycling Technologies

DOPS is een startup die actief is als technologieleverancier voor de afvalverwerkings- en recyclingsector.

Het belangrijkste product van het bedrijf is een gepatenteerde technologie: Direct Carbon Immobilization. Deze technologie kan zowel gemengde als vervuilde afvalstromen/biomassa verwerken, waardoor deze inzetbaar is voor een breed scala aan behoeften. Het proces omvat het thermo-lyseren (partieel vergassen) van afval/biomassa in een energiezuinige reactor, die vervolgens bruikbaar syngas (een mengsel van waterstof en koolmonoxide) en gereinigde vaste stoffen produceert, waaronder mineralen, metalen en vast koolstof.

De oprichters van DOPS Recycling Technologies komen uit de metaalindustrie en hebben hun kennis en ervaring gebruikt om een oplossing te creëren die niet alleen afval/biomassa beheert, maar het ook recyclet tot nuttige producten. Dit vermindert niet alleen de milieu-impact, maar creëert ook potentiële inkomstenstromen voor hun klanten uit de verkoop van de (bij-)producten van het proces.