Besparing van miljoenen door snellere reiniging

Glasgelijnde kolommen zijn essentieel voor chemische transformaties in fabrieken. Huntsman, producent van MDI’s (polyurethanen) en polymeerharssystemen, heeft er zes staan in Rotterdam, verdeeld over drie sites en in hoogte variërend van twintig tot zestig meter. Het schoonmaken van die kolommen duurde voorheen dertig dagen. Dankzij een nieuwe methode kan het nu in twee dagen. En er zijn meer voordelen.

Tekst: Ingeborg Abendanon
Beeld: Sarens
Gepubliceerd: 04.11.2025

Juist vanwege de lange tijdsduur werd de reiniging van de glasgelijnde kolommen voorheen opgenomen in een grote turnaround die om de zoveel jaar uitgevoerd wordt. Kees Geerse, directeur Global Manufacturing Excellence & Technology bij Huntsman: “De oude manier van schoonmaken vereiste dat we de kolommen volledig moesten demonteren. Tijdrovend én risicovol, want het glas is kwetsbaar.”

De nieuwe methode, een innovatie van Mourik, maakt gebruik van bestaande nozzles (toegangspunten) en speciaal ontwikkelde sproeikoppen om segmenten van binnenuit te reinigen. Hierdoor hoeft de kolom niet meer uit elkaar gehaald te worden waardoor er minder risico op schade is en er hoeven ook geen grote kranen meer ingezet te worden. De reiniging kan bovendien vaker en flexibeler plaatsvinden en is niet meer afhankelijk van turnarounds die één keer per twee of zes jaar gedaan worden.

De nieuwe methode maakt gebruik van bestaande nozzles (toegangspunten) en speciaal ontwikkelde sproeikoppen om segmenten van binnenuit te reinigen.

Geerse: “Een voordeel van het frequenter schoonmaken is ook dat het proces optimaal blijft, zonder dure correcties in het chemische recept. Dat levert een besparing van miljoenen euro’s op, mede doordat loog (nodig voor neutralisatie, -red.) duur is en nu minder gebruikt hoeft te worden. De kolommen verwerken al gauw dertig ton per uur, waardoor kleine efficiëntiewinsten grote financiële impact hebben.”

Veilig en minder belastend

Naast tijdsbesparing, lagere kosten en minder energieverbruik levert deze manier van schoonmaken ook voordelen op voor werknemers. Simon Kramer, directeur Sustainable Technologies and Services bij Mourik: “Voorheen moesten medewerkers in speciale gaspakken handmatig de kolommen leegscheppen. Dat was zwaar en onaangenaam werk. Deze nieuwe manier van schoonmaken is niet alleen sneller, maar ook veiliger en minder belastend voor medewerkers.”

Door processen op afstand bestuurbaar te maken, worden medewerkers minder blootgesteld aan risico’s. “Personeel vinden voor zwaar en risicovol werk wordt steeds moeilijker, wat innovatie extra noodzakelijk maakt. Maar nog belangrijker: er is een duidelijke trend om mensen sowieso niet meer in besloten ruimtes te laten werken. Naast Huntsman, waar we al langer mee samenwerken, is er ook veel belangstelling van andere klanten voor onze schoonmaaktechnologie. We zetten steeds meer in op reiniging met robotarmen, zodat medewerkers niet meer in besloten ruimtes hoeven te werken.”

'Een voordeel van het frequenter schoonmaken is ook dat het proces optimaal blijft, zonder dure correcties in het chemische recept'

In-situ

De innovatieve manier van schoonmaken is ontstaan uit de samenwerking tussen Huntsman en Mourik waarbij proces- en technische kennis samenkomen in een innovatiegroep. In deze groep wordt er op reguliere basis kennis uitgewisseld over innovaties, technologie, veiligheid en duurzaamheid. Huntsman kwam met het idee om de glaskolom, zonder demontage, in-situ te reinigen. Duurzamer en veiliger, want in-situ betekent minder verplaatsingen van mensen en materiaal in de dagelijkse hectiek van de fabriek of tijdens een turnaround. De oplossing was om via een aantal nozzles spuitarmen in de kolom aan te brengen die vervolgens van binnen de kolom kunnen schoonmaken. Voorafgaand werden nauwkeurige berekeningen gemaakt om zeker te stellen dat het proces binnen de maximale belasting van het glas zou blijven. De eerste testen vonden plaats tijdens een turnaround. Niet alle kolommen konden meteen succesvol gereinigd worden, wat leidde tot een verdere optimalisatie.

Geerse: “En door het testen konden we ook de medewerkers meenemen. Acceptatie van nieuwe methodes kost tijd en het vereist andere vaardigheden. Daarom worden dit soort innovaties intern eerst door een aparte afdeling geïmplementeerd en pas daarna overgedragen aan de operatie. Dat voorkomt dat nieuwe technologieën worden genegeerd vanwege tijdsdruk of onbekendheid. Het is geen onwil, maar een nieuw proces stuit soms op weerstand omdat mensen gewend zijn om het op een bepaalde manier te doen.”


Over Huntsman

Huntsman in Rotterdam (Botlek) is een chemisch bedrijf dat halffabricaten produceert voor de polyurethaan-industrie. De Botlek-locatie is onderdeel van de internationale Huntsman-groep, een chemiebedrijf met vestigingen in vele landen en divisies zoals Polyurethanes, Performance Products en Advanced Materials. De locatie in de Botlek levert upstream en downstream: er worden grondstoffen en halffabricaten geproduceerd en het bedrijf heeft processen om die verder te bewerken.

Polyurethaan wordt onder andere toegepast in schuim, isolatiemateriaal, stoelen en matrassen. Het wordt toegepast in allerlei alledaagse en industriële toepassingen zoals auto-interieurs, bouw, textiel, schoonmaakmiddelen, gezondheidszorg, verpakkingen. In Rotterdam werken ongeveer 350 medewerkers. Bij de Huntsman Corporation werken in wereldwijd in totaal ongeveer 6.300 medewerkers.


Over Mourik

Op het gebied van onderhoud en speciale projecten werkt Huntsman samen met Mourik, een familiebedrijf dat actief is op het gebied van infrastructuur, industriële diensten, bouw en milieutechniek. Het bedrijf heeft veel technische expertise en ontwikkelt veel oplossingen zelf. Op het gebied van infrastructuur werkt Mourik veel aan wegwerkzaamheden en is Rijkswaterstaat de grootste klant. De industriële divisie richt zicht op het onderhoud in de industrie, met name chemie, staal, zware voedingsmiddelenindustrie en energiecentrales. Mourik voert vooral onderhoud uit, zoals industriële reiniging van installaties, mechanisch sleutelwerk bij turnarounds en shutdowns, civiele werkzaamheden op industriële terreinen en coating en schilderwerk van industriële installaties. Er werken ruim tweeduizend medewerkers.


Glasgelijnde kolommen

Glasgelijnde kolommen (ook wel glasgevoerde of geëmailleerde kolommen genoemd) worden in chemische fabrieken toegepast om processen veilig uit te voeren, waarbij de gebruikte chemicaliën sterk corrosief of heel zuiver moeten blijven.

Het gebruik van glas heeft een aantal voordelen:

  • Corrosiebescherming | Glas is chemisch zeer resistent tegen agressieve stoffen zoals sterke zuren (bijvoorbeeld zwavelzuur, zoutzuur, salpeterzuur) en oplosmiddelen. Stalen kolommen zouden zonder bekleding te snel aangetast worden. Door staal met glas te bekleden of ‘glazen’ kolommen toe te passen, wordt de levensduur sterk verlengd.
  • Zuiverheid van het product | In processen waarbij geen metaalionen in het product mogen komen (zoals bij farmaceutische producten, fijne chemicaliën of voedingsmiddelen), zorgt de glaslaag ervoor dat er geen verontreiniging optreedt.
  • Destillatie en absorptie | Glasgelijnde kolommen worden vaak gebruikt als destillatiekolommen, absorptiekolommen of extractiekolommen. Denk aan scheiding van oplosmiddelen, terugwinning van zuren of gaswassen.
  • Onderhoud en inspectie | Glas is glad, waardoor aanhechting van vuil of neerslag beperkt blijft en de kolommen eenvoudiger schoon te maken zijn.