Tijdens bijeenkomsten van de zes regionale veiligheidsnetwerken, waarin BRZO-bedrijven kennis en ervaring op veiligheidsgebied uitwisselen, bleek dat er een grote behoefte was aan een op maat gemaakte opleiding voor managers van BRZO-productielocaties. Een opleiding die hen bewuster maakt van hun verantwoordelijkheid voor veiligheid en die de praktische en inhoudelijke kennis biedt die nodig is om voor een goede veiligheidscultuur te zorgen. Daarom is in het landelijk overleg van de regionale veiligheidsnetwerken en de VNCI besloten een dergelijke opleiding te ontwikkelen. Die is er nu.

Veiligheid Voorop is verantwoordelijk voor de opleiding, die opgezet is door de veiligheidsnetwerken en sitemanager Sjoerd Visser van BASF in Heerenveen. Corine Baarends, programmamanager van de Masterclass Veiligheid Midden, en Wil Ernes, voormalig programmamanager van de Masterclass Veiligheid Zuid Oost, traden op als inhoudelijke ontwikkelaars en facilitators. Na twee succesvolle pilots in 2020 en 2021 was de opleiding Seveso Top Leadership gereed.

Juiste vragen

De eerste officiële leergang, met twaalf deelnemers, begon op 23 februari en bestaat uit een introductiemiddag op locatie bij één van de deelnemers, vijf klassikale dagen, huiswerkopdrachten en de eindopdracht. De onderwerpen zijn: Betrokken Leiderschap, Wet- en regelgeving en Extern Stakeholder Management. Uit de evaluatie van de pilots bleek dat er ook behoefte bestaat om in de opleiding aandacht te besteden aan Operationele Procesveiligheid. Dit element zal dan ook aan het leertraject worden toegevoegd. “Een topmanager hoeft natuurlijk niet alle ins en outs te weten over procesveiligheid, maar hij moet wel de juiste vragen kunnen stellen”, zegt Paul Rocchi, programmaleider bij Veiligheid Voorop. “Je moet niet alleen laten blijken dat je interesse hebt, maar ook dat je verstand van zaken hebt en indien nodig kan doorpakken.”

Als eindopdracht wordt een Persoonlijk Verbeterplan ontwikkeld op basis van reflectie op de theorie, de beheersfactoren en de menukaart Betrokken Leiderschap. “Deelnemers moeten tijdens de opleiding een persoonlijk ontwikkelingsplan maken van wat ze geleerd hebben en wat ze daarmee in de praktijk gaan doen. Uit de pilots is gebleken dat dit Persoonlijk Verbeterplan enorm gewaardeerd wordt”, aldus Rocchi.

Kwetsbaar

Behalve de landelijke leergang start op 10 maart ook een leergang op Chemelot. Aan een van de pilots namen namens Chemelot onder meer Roel Jolling van Polyscope en Mark Beckers van DSM Engineering Materials deel. Met hun ervaring nemen zij nu een leidende rol als storyteller in de opleiding Seveso Top Leadership. “Het haalt ons als BRZO-leider uit de drukke werkelijkheid en laat ons in de spiegel kijken en reflecteren op de invloed van ons eigen gedrag op de veiligheidsperformance van de organisatie”, aldus Jolling. “Doordat deelnemers zich kwetsbaar opstellen, opent het deuren en word je geholpen door peers die met dezelfde dillema’s worstelen. Voor Chemelot is dit enorm waardevol, omdat de deelnemers een relatie en vertrouwensband opbouwen die hen in staat stelt om zonder enige drempel bij elkaar op de koffie te gaan en te spreken over veiligheidsissues en -dilemma’s.”

Reflecteren

“Het programma is een uitgelezen kans om je als BRZO-community even uit de dagelijkse operations terug te trekken en te reflecteren op je eigen rol en impact daarvan op je teams, alsook het versterken van het interne netwerk”, zegt directeur Loek Radix van Chemelot. “Dat is weer erg waardevol om onze ambities waar te maken.” Het sluit volgens hem ook mooi aan bij de resultaten van de recente BRZO-inspectie naar het borgen van veiligheid op Chemelot. “De overheid heeft geen enkele overtreding geconstateerd. Daar zijn we trots op, want veilig werken en veilig thuiskomen is natuurlijk het allerbelangrijkst voor onze medewerkers.”

Rocchi hoopt dat de twee leergangen een zaadje planten en dat meer BRZO-managers zich inschrijven. “Men kan zich blijven opgeven voor de opleiding, bij voldoende belangstelling volgt er in het najaar een derde leergang.” Hij ziet de belangstelling voor de opleiding ook toenemen bij niet-BRZO-bedrijven, met name die op het punt staan om BRZO te worden. “We gaan kijken of we voor hen ook iets kunnen betekenen.” Daarnaast is er ook belangstelling van ‘lagere’ managers. “Daar zouden we later wellicht ook een traject voor kunnen ontwikkelen.”

Kijk voor meer informatie over de opleiding op de website van Veiligheid Voorop.

Ervaringen van deelnemers

Tymen Tiemersma, plantmanager van Teijin Aramid in Delfzijl, deed mee aan een van de pilots. “De meerwaarde van de opleiding zit hem vooral in het uitwisselen van kennis en ervaring met collega-BZRO-managers,” vertelde hij in Chemie Magazine in oktober 2020. “Wat kom je in de praktijk tegen? En hoe reageer je daarop? Het mooie aan de training is dat wij in alle openheid en in vertrouwelijkheid deze zaken met elkaar konden bespreken.” Hij is op basis van zijn persoonlijk verbeterplan nog beter gaan luisteren naar zijn medewerkers. “Door nog meer op de werkvloer met elkaar te praten, komen er veel meer ideeën los. Die moet je dan wel in actiepunten omzetten, zodat medewerkers zien dat er met hun suggesties ook daadwerkelijk iets gebeurt.” Zo heeft hij zelf stappen gezet om de lastminute-risicoanalyse verder te verbeteren.

Martijn Joon, tijdens de pilots terminalmanager bij Koole Terminals in Rotterdam, vond het inspirerend om met gelijkgestemden de opleiding te volgen, zo zei hij in dezelfde editie van Chemie Magazine. “Wij hebben allemaal dezelfde rol en lopen tegen dezelfde uitdagingen aan. Zo kijkt het bevoegd gezag soms anders tegen bepaalde zaken aan als een bedrijf. Hoe ga je daarmee om? Door met elkaar te discussiëren, kom je sneller tot nieuwe inzichten en ideeën. Bovendien is het goed voor het zelfvertrouwen en inzicht in de werkzaamheden als BRZO-manager.” Hij noemde de opleiding een uitstekende manier om nog beter inzicht te krijgen in de mogelijkheden om veiligheid binnen een BRZO-bedrijf naar een nog hoger niveau te brengen.

Doelgroep

De opleiding Seveso Top Leadership is bedoeld voor de operationele topmanagers (plant manager, site manager, terminal manager, locatiedirecteur) van een BRZO-bedrijf of -locatie in de chemiesector, zoals productiebedrijven , tankopslagbedrijven en logistieke dienstverlening, en is gericht op hun ontwikkeling tot competente Seveso Top Managers met een goed moreel kompas die de aanzienlijke (externe) veiligheidsrisico’s zodanig kunnen managen dat de veiligheid van medewerkers, contractors en omwonenden steeds geborgd is.